Pytania zadawane przez komisję można podzielić na cztery grupy:
1. pytania odnoszące się do treści prezentacji,2. pytania dotyczące tematu prezentacji,
3. pytania o strukturę wypowiedzi,
4. pytania o bibliografię.
W przypadku pytań odnoszących się do treści prezentacji niewiele można przewidzieć. Zależą one od tego co maturzysta zawrze w prezentacji. Oczywiście i tu istnieje pewien sposób: jeśli układasz prezentację, możesz pozostawić w niej jakieś niedopowiedzenie. Jakąś białą plamę, która aż ciśnie się na usta komisji. Zastosuj jakiś trudny termin nie wyjaśniając jego znaczenia (ale koniecznie znając je!) i prawie na pewno zostaniesz o to zapytany/a.
Druga grupa pytań dotyczy tematu. To najpopularniejszy typ pytań stosowanych przez komisję. Jego popularność bierze się z tego, że nie wymaga od komisji żadnego przygotowania merytorycznego. Właśnie tak - jeśli wybierasz bardziej oryginalny temat, to istnieje spora szansa, że członkowie komisji po prostu nie będą się znali na dziedzinie, którą omawiasz. To tylko ludzie i ich wiedza jest ograniczona, ale oczywiście nie mogą tego przyznać na egzaminie, w związku z czym pytają o sam temat. Jak? Przede wszystkim o motywacje: dlaczego wybrałeś/łaś ten temat? co było
najtrudniejsze/najłatwiejsze przy układaniu prezentacji? co sprawiło ci trudność/przyjemność podczas pracy nad prezentacją? Co jest najsłabszym punktem twojej prezentacji? (uwaga na to pytanie! nie należy odpowiadać, że prezentacja nie ma słabych punktów, ale lepiej nie wskazywać na coś realnie słabego. Najlepiej powiedzieć, że prezentacja mogłaby być znacznie bardziej rozbudowana - gdyby dano ci więcej czasu na jej wygłoszenie. Wtedy winę za słabą stronę zrzuca się na samą formę matury ;) ).
Pytania o strukturę wypowiedzi nie są trudne, o ile wcześniej się nad nimi zastanowisz. Komisja może poprosić np. o wskazanie, które fragmenty prezentacji stanowiły jej wstęp, rozwinięcie i zakończenie? jaka teza została postawiona w prezentacji? co stanowiło najważniejszy argument? jakie można by postawić kontrargumenty? dlaczego obrałeś/łaś taką kompozycję wypowiedzi? Ostatnie pytanie jest najtrudniejsze, wystarczy jednak nie wdawać się w szczegóły, lecz powiedzieć, że motywacją była przejrzystość wypowiedzi i jej uporządkowanie, zachowanie jasności wywodu i tym podobne.
Pytania o bibliografię spędzają często sen z powiek z prostego powodu: są źle rozumiane przez maturzystów. Nie jest tak, że komisja pyta o treść opracowań, które zamieszczono w bibliografii. W zdecydowanej większości komisja nigdy nie czytała tych książek! Chodzi tu o pytania dotyczące sposobu budowania bibliografii, a nie o odpytywanie z przeczytanych książek. Przygotuj się do odpowiedzi na pytania typu: w jaki sposób zebrałeś/łaś pozycje do swojej bibliografii? w jaki sposób książka X wzbogaciła twoją wypowiedź? która książka była najważniejsza/najmniej ważna przy układaniu prezentacji i dlaczego? jeśli korzystasz ze źródeł internetowych - jak oceniasz ich przydatność? jaką rolę pełni internet w pozyskiwaniu wiadomości? (najlepiej odpowiedzieć, że daje szybki i łatwy dostęp do wielu informacji, ale że często wymagają one sprawdzenia, weryfikacji).
Zadanie sobie tych pytań pomoże ci przygotować zarys swoich odpowiedzi. Nie próbuj uczyć się ich na pamięć! Odpowiedzi powinny brzmieć naturalnie, nie jak wyuczone formułki. Zwróć także uwagę na to, czy aby na pewno odpowiedź dotyczy pytania: mówienie nie na temat to spory błąd.